یکی از مهمترين اجزاي آميخته ترفيع كه نقش بسيار مهمي را در سياستها و استراتژيهاي بازاريابي شركت نظير ارتباط با مشتريان، معرفي محصولات جديد، اصلاح و تغيير ذهنيت مخاطبان نسبت به شركت ايفا ميكند، تبلیغات است. تبليغات، مقدمات معرفي و آشنايي با شركت و محصولات آن را فراهم مي كند. به گونهاي كه تنظيم نوع تبليغات، زمانبندي، تعدد آن، مضمون و اينكه از چه رسانهاي اين پيام انتقال يابد، از اهميت بسياري برخوردار است. رسانههاي تبليغاتي عبارتند از: تلويزيون، راديو، مطبوعات، تابلوهاي تبليغاتي و پست.
به دلیل این که بازار محصولات بازارسازی فرهنگی بیشتر در دست شرکتهای کوچک تولیدکنندهی داخلی و تولیدکنندگان جنوب شرق آسیا است. مسئلهی برندینگ در مورد تولید این محصولات خیلی جدی مورد توجه قرار نگرفته و شرکتهای تولیدکنندهی این محصولات، کمتر به سمت تبلیغات در سطح رسانه های عمومی و به خصوص تبلیغات تلویزیونی رفته اند.
برای محصولات خارجی از طرفی هزینه تبلیغات تلویزیونی و محیطی، به واسطهی تعرفههای حمایتی دولت نسبتاً بالاست و حتی بعضاً ممنوعیتهایی در تبلیغ محصولات شخصیتمحور وجود دارد و از طرف دیگر اکثر این محصولات بصورت پراکنده به کشور وارد میشوند و نمایندگیهای رسمی واردات که با برند خود شرکت تولیدکننده واردات را انجام دهند، وجود ندارند. به همین دلایل، تبلیغات این دست محصولات بسیار اندک و ضعیف و منحصر به شرکت در برخی نمایشگاهها بوده است، که البته حضور در این نمایشگاهها هم بیشتر از این که بخواهد جنبهی تبلیغاتی پیدا کند، جنبهی فروش داشته است. ولی در مورد محصولات شخصیتمحور تولید داخل، بعضاً تبلیغات [۱] ATL به صورت تبلیغات تلویزیونی و محیطی هم وجود داشته است. البته با توجه به این که بخش عمدهی شخصیتهای موجود در کالاهای ایرانی هم، شخصیتهای خارجی مثل باب اسفنجی، سیندرلا، بنتن و… هستند، به دلیل منعهای قانونی امکان تبلیغات گستردهای ندارند؛ ولی در بعضی موارد مثل شامپوی اوه، حتی تبلیغات تلویزیونی هم صورت گرفته است. برای این مجموعهها تبلیغات روی محصولاتی که شخصیتهای ایرانی داشته باشند راحتتر صورت میگیرد. به عنوان مثال برند آزاده که به تازگی به تولید نوشتافزارهایی بر اساس شخصیتهای ایرانی مثل شخصیتهای مجموعههای شکرستان و کلاهقرمزی پرداخته، تبلیغات نسبتاً خوبی در تلویزیون و سطح شهر برای محصولات خود انجام داده است. از موارد دیگری هم که تبلیغات تلویزیونی صورت گرفته میتوان به تبلیغات کانون پرورش فکری در ابتدای معرفی عروسکهای دارا و سارا اشاره کرد.
شکل۱) نمایی از تبلیغ تلویزیونی برند آزاده برای نوشتافزارهای جدید این شرکت که با شخصیتهای ایرانی تولید شدهاند.
شکل ۲) نمایی از تبلیغ تلویزیونی شامپوهای بچه اوه که با طرح شخصیتهای پرندههای خشمگین و باب اسفنجی تولید شدهاند.
با این وجود، این نکته را نباید فراموش کرد که مهمترین تبلیغ محصولات شخصیتمحور در اصل وجود همین شخصیتها روی محصولات است، که باعث میشود مصرفکنندگان از این کالاها خرید کنند. بر این اساس، نباید فراموش کرد که پخش فیلمها و سریالهای این شخصیتها از شبکههای مختلف تلویزیون و ماهوارهای و در سینماها بزرگترین کانال تبلیغات ATL این محصولات محسوب میشود.
استفاده از تبلیغات [۲] BTL در بازاریابی و فروش محصولات مبتنی بر شخصیت، در کشور ما جایگاه ویژهای دارد. بسیاری از شرکتهای داخلی تولیدکننده یا واردکننده محصولات مبتنی بر شخصیت در کشور ما، در حال حاضر از طریق برگزاری نمایشگاهها و رویدادهای مختلف محصولات خود را به مصرفکنندگان معرفی و عرضه میکنند. اقدام جالبی که در این زمینه از سوی یکی از شرکتهای تولیدکنندهی بازیهای فکری در کشور صورت گرفته برگزاری کارگاهها و رویدادهای مسابقهای بازیهای فکری در سطح مدارس و مکانهای عمومی شهر تهران است، طی مصاحبهای که با یکی از مدیران این شرکت صورت گرفت، برگزاری این رویدادها به عنوان یکی از مهمترین کانالهای عرضه محصولات هم معرفی شد.
شکل ۳) پوستر تبلیغاتی کارگاه شرکت تولید بازیهای فکری فکرانه با تمرکز بر شخصیتهای انیمیشن شکرستان نمونهای از برگزاری رویدادهای تبلیغاتی
[۱] Above The Line: تبلیغاتی مثل تبلیغات تلویزیونی، رادیویی، خبرگزاریها و… که بر بستر کانالهای ارتباطی از پیش تعریف شدهای به مشتری عرضه میشوند که متعلق به سازمان نیستند و به صورت قضای اشتراک موفتی در اختیار سازمان قرار میگیرند.
[۲] Below The Line: به تبلیغاتی گفته میشود که مستقیماً فروشنده در آنها با مشتری ارتباط میگیرد و هیچ کانال واسطی وجود ندارد، نظیر تبلیغات بروشور، کاتالوگ، برگزاری نمایشگاه و… است.
