کانادا از جمله تولیدکنندگان و توسعه دهندگان بازی‌های مشهور دنیا مانند بیووِر، بتل گات و بیناکس می‌باشد. در حال حاضر کانادا پس ایالت‌متحده و ژاپن سومین صنعت بزرگ در توسعه بازی دنیا می‌باشد. این کشور بیش از ۳۲۰ شرکت بازی دارد که بیش از ۱۶۵۰۰ نفر را استخدام و بیش از ۲٫۳ میلیارد دلار در تولید ناخالص داخلی اثر می‌گذارد.

دولت کانادا از طریق حمایت‌های مالی قابل توجه از طریق اعتبارات مالیاتی به جذب استعداهای فنی و خلاقانه کمک می‌کند. صنعت بازی در کانادا برگرفته از یک فرهنگ کارآفرینی قوی می‌باشد تا جایی که ۵۳ درصد متخصصان در صنعت بازی خود از جمله توسعه دهندگان این صنعت بوده‌‌اند. بازار بازی در کانادا در حال رشد است و رشدی حدود ۲۵ درصد برای آن نیز پیش بینی می‌شود. تعداد شاغلین این صنعت نیز افزایش چشمگیری داشته است.

امروزه ۸۴ درصد گروه‌های توسعه دهنده صنعت بازی در زمینه تولید بازی‌های تلفن همراه فعالیت می‌کنند اما ۴۸ درصد این گروه‌ها هنوز بر روی توسعه بازی‌ها کنسولی تمرکز دارند. علت این حضور پررنگ در تولید بازی‌های موبایلی نسبت به بازی‌های کنسولی مزیت‌های نسبی و رقابتی آن است. به این که این بازی‌ها ارزان‌تر بوده و سریع‌تر توسعه می‌یابند و به کارکنان کمتری نیاز دارند. به‌عنوان مثال هزینه متوسط تولید یک بازی کنسولی ۸٫۷ میلیون دلار بوده و به ۶۵ نفر توسعه‌دهنده و یک سال و نیم زمان نیاز دارد. اما بازی‌های موبایلی تنها ۳۰۰هزار دلار هزینه داشته و با ۷ نیروی کار و طی ۶ ماه تکمیل می‌شود.

                                                                تصویر مقایسه بازی‌های کنسولی و موبایلی در کانادا

 

چند توسعه‌دهنده برتر صنعت بازی کانادا

۱- هینترلند گیمز 

این استودیو علاوه بر تولید بازی، به تأمین مالی برای ساخت بازی توسط موسسات نیز می‌پردازد. مشهورترین بازی‌ تولیدشده توسط این شرکت بازی تاریکی طولانی می‌باشد که در آن فرد در بیابان‌های کانادا به‌دنبال راه‌های بقا و زنده ماندن بازی می‌کند. این شرکت علاوه بر این که بخشی از بودجه خود را از جانب کیکستارتر تأمین می‌کند، از حمایت صندوق رسانه کانادا نیز برخوردار است. هینترلند، ۲۲ پرسنل خود را در آمریکای شمالی اسخدام کرده است. از جمله نکات حائز اهمیت این شرکت راه اندازی ساختار دورکاری می‌باشد که نقش قابل توجهی در توسعه فعالیت‌های این کشور داشته است.

۲- کلای 

یکی دیگر از استودیوهای بازی‌سازی در کانادا که در ونکوور واقع است، مجموعه سرگرمی کلای می‌باشد. این مجموعه با بازی‌های ضرب و شتم، شانک و گرسنه نمان جایگاه رقابتی خود در کانادا را حفظ کرده‌است. این شرکت ۳۵ کارمند دارد. از سال ۲۰۰۵ فعالیت خود را آغاز کرده و با ۱۱ بازی توسعه‌یافته در بازار به رقابت می‌پردازد.

 

 

۳- رادیکال

مجموعه سرگرمی رادیکال از اولین تولیدکنندگان بازی کانادا می‌باشد. شرکت مادر این مجموعه، اکتیویژن می‌باشد که با تحمل شکست‌های تجاری در دوره‌های اخیر کماکان به فعالیت خود با همکاری شرکت‌های تابعه ادامه می‌دهد. این مجموعه ۴۳ بازی تولیدشده و یا در دست اقدام دارد که از جمله مشهورترین‌های آن بازی پروتایپ تولید سال ۲۰۰۹ و پروتایپ۲ تولید سال ۲۰۱۲ می‌باشد.

 

۴- کوالیشن 

مجموعه بازی‌سازی کوالیشن از جمله زیرمجموعه‌های مایکروسافت می‌باشد که تولید‌کننده مجموعه مشهور «گرز اف وار » است. این استودیو در ابتدا تحت عنوان بلک توسک شناخته می‌باشد که برای تولید بازی «هالو » ایجاد شد. در حال حاضر نسخه پنجم گرز اف وار نیز در حال توسعه می‌باشد.

 

 

۵- بیووِر 

این شرکت در سال ۱۹۹۵ آغاز به فعالیت کرد و در حال حاضر ۸۰۰ نفر نیروی کار را به استخدام خود درآورده است. این شرکت دو سال پس از تأسیس با مجموعه هنرهای الکترونیک (EA) به مشارکت پرداخت. این مجموعه از معدود شرکت‌هایی است که به حفظ گردش مالی خود از طریق تولید بازی‌های متعدد پرداخته است. درآمد بیوور در حدود ۲۴٫۵ میلیون دلار تخمین زده شده است. این شرکت از مهم‌ترین برندهای مجموعه EA به شمار می‌رود. از جمله عنوان‌های مشهور تولیدشده توسط این شرکت می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: امپراطوری جید، اثر انبوه، عصر اژدها، بالدور گیت و آنتم. 

۶- بیناکس

در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی این مجموعه شکل گرفت و از سال ۲۰۰۵ تحت مجموعه اکتیویژن به فعالیت می‌پردازند. در ابتدا این مجموعه به تولید بازی برای کامپیوترهای شخصی (PC) و MAC پرداخت اما پس فعالیت‌های متعدد با توسعه فعالیت های خود، در حوزه PS3 و ایکس باکس ۳۶۰ نیز ورود پیدا کرده است. این مجموعه در حال حاضر، ۳۳۰ کارمند دارد و بازی های متعددی را تولید می‌کند. از جمله بازی‌های توسعه‌یافته توسط بیناکس می‌توان به مجموعه‌های مرد عنکبوتی، ندای وظیفه، ماداگاسکار، مانستر و آلینز، بی، پاندای کونگ‌فو کار، ماشین‌ها، چهار شگفت‌انگیز، شرک و کراش اشاره کرد. از جمله علل موفقیت این مجموعه توسعه بازی‌های رایانه‌ای متناسب با تمامی گرو‌های سنی و در ژانرهای مختلف است.

۷- بیگ بلو بابل (حباب آبی بزرگ)

این مجموعه یک شرکت غیروابسته می‌باشد. شهرت این شرکت به‌واسطه مجموعه هیولاهای آوازخوان که یک مجموعه بازی موبایلی می‌باشد، است. این شرکت فعالیت خود را از سال ۲۰۰۴ آغاز نموده است اما سرعت توسعه و رشد زیادی داشته تا جایی‌که همواره در رده‌بندی PROFIT 500 کانادا قرار دارد. در سال ۲۰۱۶ رتبه ۱۳۱ را کسب کرده که نشان از رشد ۵۶۱ درصدی در طی ۵ سال می‌باشد. این شرکت در حدود ۱۰۰ الی ۲۰۰ کارمند دارد. تمرکز این مجموعه بیشتر بر روی مدل درآمدی فریمیوم (Freemium) می‌باشد. در این مدل درآمدی، نسخه ای اولیه و محدود از یک محصول یا خدمت به صورت رایگان در اختیار مشتریان قرار می گیرد با این هدف که آن‌ها برای خرید نسخۀ اصلی (premium) ترغیب شوند. نسخۀ رایگان به‌گونه ای است که بتواند حجم زیادی از مشتریان بالقوه را جذب کند. عموماً حجم کمتری از مشتریان اقدام به پرداخت هزینه برای نسخۀ اصلی می کنند که همین میزان، هزینۀ مربوط به تأمین خدمات نسخه های رایگان را نیز تامین می کند. از دیگر آثار تولیدشده این مجوعه می‌توان به بازی‌های تامپی و طناب سوزان اشاره کرد.

۸- یوبیسافت 

این مجموعه یک شرکت فرانسوی می‌باشد که در سراسر جهان از جمله کانادا به فعالیت می‌پردازد. ان شرکت از مجموعه‌های بزرگ توسعه‌دهند بازی پس از اکتیویژن و EA محسوب می‌شود. عنوان‌های مشهور توسعه‌یافته توسط این مجموعه شامل اساسین کرید، جاست دنس، شاهزاده پارسی، ریمن، ریوینگ رابیدز و فارکرای اشاره کرد. این مجموعه در سال ۲۰۱۹ در سراسر جهان حدود ۱۶۰۰۰ نیروی کار دارد و در سال ۲۰۱۸ نزدیک به ۱٫۸ میلیارد دلار درآمد ناخالص کسب کرده است.

۹- رلیک 

مجموعه رلیک در سال ۱۹۹۷ تأسیس و به فعالیت پرداخت. این شرکت تا سال ۲۰۱۳  متعلق به شرکت THQ کانادا بود اما پس از آن سهام آن با مبلغ ۲۶٫۶ میلیون دلار به شرکت سگا واگذار شد. رویکرد این مجموعه تولیداتی با استراتژی زمان واقعی (RTS) می‌باشد که براساس آن کاراکترها در هر زمان تحت کنترل بازی کننده می‌باشد. بیش از ۲۰ عنوان بازی توسط این مجموعه تولید شده‌است که مشهورترین آن‌ها هوم ورلد، وارهمر و کمپانی قهرمان‌ها می‌باشد.

۱۰- هاتد گیمز 

این شرکت یکی از شرکت‌های توسعه‌دهنده بازی در کانادا می‌باشد که در سال ۲۰۰۶ شروع به فعالیت کرده است. این مجموعه از بازی های ذهنی به بازی‌های MAC و PS3 گسترش یافت و این امر موجب توسعه یافتگی آن شد. این مجموعه حدود ۱۲۰ نیروی کار دارد و تاکنون در حدود ۲۰ عنوان بازی به بازار ارائه کرده‌است که اکثر این نسخه‌ها تحت برند تجاری ورزشی بیگ وین (پیروزی بزرگ) منتشر شده است. از جمله تولیدات مشهور این شرکت می‌توان به در مسیر صخره‌های بارانی تاریک، بوم بوم ساکر، باکینگ، ستارگان دریا، اسوارم، کیل شات، شکارچیان قهرمان و به مجموعه بازی‌های Big Win (فوتبال، هاکی، بیسبال، بسکتبال و ماشین‌سواری) اشاره کرد. یکی از علل موفقیت این شرکت گسترش تولیدات خود در حوزه‌ بازی‌های موبایلی علاوه بر بازی‌های رایانه‌ای است.

 

 

گزارش فوق حاکی از آن است که صنعت خلاق در حوزه تولید سرگرمی و بازی‌های کنسولی و موبایلی در کشور کانادا از رشد چشمگیری برخوردار بوده است و شرکت‌های کانادایی با مشارکت سایر شرکت‌های اروپایی و آمریکایی به تولید بازی‌های پرطرفدار پرداخته‌اند. از جمله علل موفقیت کانادا حرکت به‌سوی تولید بازی‌های موبایلی به‌سبب مزیت رقابتی آن نسبت به بازی‌های کنسولی می‌باشد. همچنین پوشش دادن تمامی سلایق و تقاضاها و تولید بازی متناسب با گروه سنی‌های مختلف در این توسعه خالی از توجه نمی‌باشد.

محمد وجدانی